15 мая сусветная супольнасць святкуе Дзень сям'і. Аб заснаванні свята было аб'яўлена на Генеральнай Асамблеі ААН у 1993 годзе. Галоўная мэта заснавання свята - звярнуць увагу шырокай грамадскасці на шматлікія праблемы і цяжкасці інстытута сям'і і прапанаваць шляхі выхаду з крызісных сітуацый.
Сям'я ў любую эпоху з'яўляецца асновай грамадства, у сям'і пачынаецца жыццё кожнага чалавека, у ёй закладваюцца асновы асобы. Сям'я - цэнтр узаемадзеяння пакаленняў. Сям'я як сістэма валодае пэўным наборам функцый, правіл і законаў. Яе можна параўнаць з вялізным механізмам, у якім кожны чалец сям'і выступае шрубкай. Здаровая сям'я - гэта сям'я, якая жыве ва ўмовах здаровага псіхалагічнага клімату, якая працуе над стварэннем для кожнага яе чальца фізічнага, духоўнага і сацыяльнага дабрабыту. Паломка любога механізму адбіваецца на працы ўсёй сямейнай сістэмы, цяжкасці аднаго чалавека непазбежна ўплываюць на ўсіх яе чальцоў. Дысфункцыянальная сям'я - гэта сям'я, у якой адзін або некалькі чальцоў знаходзяцца ў стане некантраляванага стрэсу. Разнавіднасцю стрэсу з'яўляецца і хімічная залежнасць.
Правілы сям'і, у якой з'яўляецца чалавек з залежнасцю, пачынаюць працаваць толькі ў яго бок, увесь комплекс сямейных рэсурсаў ідзе на залежнага. Пагаршаецца сітуацыя тым, што хімічна залежны чалавек знаходзіцца ў адмаўленні сваёй хваробы, у яго развіваецца некіравальны працэс, узаемаадносіны з блізкімі паступова руйнуюцца. Рэгулярныя стрэсавыя сітуацыі прымушаюць развівацца ў астатніх чальцоў сям'і прыстасавальніцкія мадэлі паводзін.
Хімічная залежнасць - адна з прычын распаду сям'і і пакут дзяцей. Калі абодва бацькі маюць хімічную залежнасць, то не рэдкія выпадкі, калі дзеці становяцца сацыяльнымі сіротамі. Акрамя ўсяго, дзеці, якія выраслі ў сям'і бацькі алкаголіка і сузалежнай мамы, становяцца самі ці тымі ці іншымі. Хімічная залежнасць з'яўляецца «заразнай» хваробай.
Свабода ад залежнасці - залог сямейнага дабрабыту. Каб пазбавіцца ад хімічнай залежнасці, перш за ўсё, чалавеку трэба прызнаць праблему. А зварот па кансультацыі і дапамогу да профільных спецыялістаў і намаганні, накіраваныя на збавенне ад залежнасці, даюць шанц на нармалізацыю жыцця і захаванне сям'і.
У Беларусі дзейнічае сістэма аказання дапамогі, накіраванай на стварэнне ўмоў для захавання, умацавання і аднаўлення здароўя грамадзян, якія пакутуюць на залежнасць ад псіхаактыўных рэчываў (ПАР - наркотыкі, алкаголь, тытунь (нікацін), кафеін і інш.).
У структуры наркалагічнай службы функцыянуюць стацыянарныя аддзяленні і аддзяленні дзённага знаходжання. У кожнай цэнтральнай раённай бальніцы маецца кабінет лекара-псіхіятра-нарколага для аказання медыцынскай дапамогі нарказалежным і ёсць койкі для рэабілітацыі залежных пацыентаў. Уведзены пасады ўрачоў-псіхіятраў-нарколагаў для дарослага насельніцтва і для абслугоўвання падлеткавага насельніцтва.
На падставе дзяржаўных сацыяльных стандартаў наркалагічная дапамога бясплатная. Для асоб, якія звярнуліся ў арганізацыю аховы здароўя добраахвотна, прадугледжана ананімнае лячэнне без пастаноўкі на наркалагічны ўлік.
Каб іншым чальцам сям'і дапамагчы свайму блізкаму з хімічнай залежнасцю, у першую чаргу, неабходна самім атрымаць дапамогу і падтрымку, навучыцца правільна сябе паводзіць і пачаць здаравець самім ад сузалежнасці. Лепш за ўсё гэтую задачу дапамагаюць вырашыць групы ўзаемадапамогі. На сёньняшні момант у Беларусі ўжо шмат месцаў, дзе блізкія залежных могуць знайсьці дапамогу.
Інфармацыйна
Для атрымання наркалагічнай дапамогі неабходна першапачаткова звярнуцца ў сваю медыцынскую ўстанову, да ўрача. Ён растлумачыць алгарытм і ўмовы медыцынскай дапамогі.
Для сістэматычнага аказання кансультатыўнай дапамогі насельніцтву па прафілактыцы залежнасцей арганізавана работа «прамых ліній» і «тэлефонаў даверу».
Акрамя гэтага, у Беларусі дзейнічае інтэрнэт-рэсурс з неабходнай інфармацыяй - Pomogut.by Вэб-рэсурс арыентаваны на аказанне дапамогі канкрэтнаму грамадзяніну ў канкрэтным населеным пункце: пачынаючы ад саветаў пры нарказалежнасці і перадазіроўкі і да аказання дапамогі непаўналетнім (залежным, сузалежным).
У рэабілітацыі залежных эфектыўная мінесотская мадэль, якая заснавана на праграме «12 крокаў А.А.» (ананімных алкаголікаў).
На сайце РГА «Цэнтральная служба Ананімных Алкаголікаў» (https://aabelarus.org/) змяшчаецца інфармацыя аб садружнасці, у якіх людзі, якія маюць вопыт, дапамагаюць пераадолець алкагольную залежнасць. Кантакт: +375(44)555-99-40.
За дапамогай можна звярнуцца і да спецыялістаў установы «Лёс і надзея»: +375296115703
У кожнага, хто жадае пераадолець залежнасці, ёсць такая магчымасць. Здароўе і сям'я - гэта лепшы выбар!